Hitzarmenen garrantzia Musikenerentzat

Musikenek, Estatuko erreferentziazko goi-mailako musika-zentro izanik,  eta Eusko Jaurlaritzaren babesarekin, hainbat erakunderekin lankidetza hitzarmenak ezartzeak duen balio estrategikoa aitortzen jakin du. Akordio hauek, ikastegiaren eskaintza akademiko eta kulturala aberasteaz gain, bere posizionamendua indartzen dute estatuan eta nazioartean.

90 hitzarmen baino gehiago sinatuta, gai hauekiko Musikenek duen konpromisoa erakusten dute:

• Ikasleentzako aukerak zabaltzea: hartu-emanetarako programak, praktika profesionalak eta bekak baliatuz, Musikeneko ikasleek dituzten trebetasunak garatu ditzakete inguru ezberdinetan, eta musika prestakuntza aberastu.
• Ikerketa eta sorkuntza artistikoa sustatzea: beste erakunde batzuekin lankidetzari esker, elkarrekin ikerketa-proiektuak bultza daitezke, kultura-ekitaldiak antola daitezke eta musika obra berriak sor daitezke.
• Kultura- eta gizarte-ehunarekin harremanak estutzea: orkestra, kontserbatorio, jaialdi, musika tradizionaleko erakunde eta bestelako kultura-erakundeekin egindako hitzarmenek musika zabaltzen eta ikastegiaren eta gizartearen arteko lotura indartzen laguntzen dute.
• Nazioartekotzea sustatzea: atzerriko erakundeekin egindako akordioen bitartez ikasleen eta irakasleen hartu-emana, nazioarteko proiektuetan parte hartzea eta

Musikene musikaren esparru globalean proiektatzea erraztu egiten da.

Azken batean, hitzarmenak funtsezko tresna dira Musikenek goi-mailako musika-irakaskuntzan erreferente izaten jarrai dezan, bikaintasun akademikoa, berrikuntza eta euskal musika-kulturaren hedapena sustatuz.

Sinatutako hitzarmenen zerrenda:

Sortu zenez geroztik, Musikenek EtxeparerenJalgi hadi mundura!famatua bere egin zuen Euskal Herrian hezitako musikarien nazioarteko ezinbesteko integrazioa helburu axial bihurtzeko; aldi berean, bere erkidegoko lurraldetik haratagoko musikarien arreta erakarri nahi zuen ikastegiak. Bere ibilbidearen lehen urtetik aurrera, Musikenek askotariko nazionalitatetako irakasleak izan ditu, britainiarrak, frantsesak, holandarrak, poloniarrak, japoniarrak eta beste hainbat herrialdetakoak, eta guztiek ere, denborarekin etengabe zabalago eta sakonago egin den ildo emankorra ezarri dute, arrasto aitzindari bat utzita. Lehenengo une batean Garth Knox, Frédérique Cambreling edo Erik Chapman egon ziren gurean, eta geroago Pierre-Emmanuel de Maistre-k, Maciej Pikulski-k, Katalin Hajnóczy-k edo Anthony Pay-k hartu zuten hastapenetako bultzatzaile haien lekukoa, Musikeneren historia akademikoa ezin ezabatuzko eran markatu duen komunitate kosmopolita horretako izen batzuk ematearren. Hala, ikastegiak nazioarteko harremanen sare oparoa sortu du, musikariak zein ikastegi akademikoak bilduz: esaterako, Erasmus sarearekin eta sare hori bultzatzen duen proiketuarekin guztiz inplikatu da. Gure irakasle, ikasle eta administrazio eta zerbitzuetako langileek Europako tresna emankor hori ongi baliatu dute, beren esperientzia eta jakintza zabaltzeko, eta, ildo horretan, gure ikastegiaren bizitzan oihartzuna duten lotura batzuk ezartzeko: urtero-urtero, Musikeneko ikasle, irakasle eta administrazioko langileak Europako ikastegietara joaten dira, eta gurean, berriz, kanpotik etorritako ikasle eta irakasleak hartzen ditugu. Guretzat ohikoa da Europako ikastegi ospetsuenetatik hona etortzeko eskaerak jasotzea. Batzuk bakarrik aipatzearren, Helsinkiko Sibelius Academy, Koloniako Hochschule für Musik und Tanz Köln edo Varsoviako The Fryderyk Chopin University of Music ikastegietako irakasle, ikasle eta langileek egin digute elkar ezagutzeko eskaera. Gaurko egunean, Musikenek hitzarmen sinatuak dauzka atzerriko 18 herrialdeetako 48 kontserbatorio eta musika-eskolarekin, eta Europako Kontserbatorioen Elkartean parte hartzen duenez, harreman horiek estu ditzake, eta gure irakaskuntzetan, haien eraldaketa eta eguneratzean eta hezkuntza-eskaintzaren kalitatearen azterketan eragina duten Europako programetarako ekarpenak egin ditzake.

Bere bost zuzendaritza-etapetan, Musikenek hainbat programa garatu ditu musikari eta irakasle gonbidatuekiko harremana sustatzeko masterclasseen bitartez, eta horri esker sare plurala zabaldu du sail eta espezialitate guztietan: Marie-Pierre Langlamet, Raphael Haeger, Martin Fröst, Ed Neumeister, Radovan Vlatkovic, Yayoi Toda, Ivo Pogorelich edo Antonella Massimo dira horren adierazgarri, beste hainbaten artean. Sormenaren esparruan, tailerrak eta konpositoreen egonaldiak finkatu direla esan dezakegu. Hastapenetan, “Musikene Actual” ekimenaren lehen edizioetan, Simon Holt eta Ivan Fedelen izan genituen gurekin. Orain gutxi, berriz, DSS2016 ekimenarekin ezarritako kolaborazioak ahalbidetu du 2016an Helmut Lachenmann eta 2017an Peter Eötvös ekartzea, bakoitza bere profil eta helburuekin. Helmut Lachenmann-ekiko esperientziak orkestra-lan berri bat egiteko aukera eman zuen, instrumentu-baliabide berriak ikertuz, Mikel Urquiza konpositore egresatuaren omenaldi-obra bat estreinatuz eta konposizio-tailerretan eztabaida estetiko eta ideologiko bizia eta zorrotza bideratuz. Peter Eötvös, berriz, konpositore eta orkestra-zuzendari gisa azaldu zitzaigun, Budapesteko Eötvös Fundazioarekiko truke-esparru zabalago baten barruan. Eötvös-ek Musikeneren Orkestra zuzendu du Hungariako zenbait konpositoreren (Liszt, Bartók eta Kurtágha, eta Marcell Dargay gaztea) obratan. Aitzol Iturriagagoitia, José Luis Estellés eta Christian Wetzel irakasleen eskutik iritsi zaigu Musikeneko irakasle taldearen egungo dinamismoaren beste erakusgarri bat. Izan ere, truke-esparru batean gonbidatutako Leipzigeko eta Koloniako Hochschüle ikastegietako irakasleekin batera, bi asteko jarduera-programa antolatu dute Isan Yun-en obraren inguruan. Proiektu horri amaiera emateko, Musikeneren Sinfoniettak kontzertu bat eman zuen, Manuel Nawri Berlingo Hans Eisler kontserbatorioko irakaslearen zuzendaritzapean.

Une honetan, diziplina anitzeko proiektu berrien perspektibak dauzkagu aurrez aurre, egiteke dauden garrantzizko zenbait zereginekin batera. Besteak beste, Frantziako kontserbatorio hurbilenekiko (Bordele, Tolosa eta Baiona) harremana sendotzea, haiekin espazioak eta helburuak partekatzen ditugun heinean. Hamabost urteko ibilbidean, Musikenek azkar lortu du nazioarteko ospea sendotzea. Horri esker, musikariak erakarri egiten ditu gaur egun, eta hori ezbairik gabe izugarri interesgarria da guretzat, ikasleek garatzen jarraitzeko eta ingurune profesionalean aurrera egiteko behar duten oihartzuna aurkitzen dutelako horrela.

Musikenek gizartearekiko konpromisoa eta heziketa biltzen dituen ildo berri bat du, eta ildo hori garatzeko hainbat proiektu egiten ari gara Musikenek-IN izenburupean.  Ekintza horien helburua bikoitza da: alde batetik, musikarekin gizarteko sektore guztietara iristea eta, horretarako, proiektuak sortzea eta borondatez parte hartzea horietan; eta, bestetik, ikasleak balioetan oinarrituta heztea eta, horretarako, lanbide-arloko erronka berriei aurre egiteko prestatzen ditugu.  Ildo horretan sartzen dira Onkologikoan egiten dugun lana, Invisible Beauty proiektuaren barruan Alzheimerra duten gaixoekin egiten dugun lankidetza eta ikasturte bakoitzean kolektibo desberdin bati eskaintzen diogun kontzertua.

Musikeneren kezka nagusietako bat gizartean egoera ahulenean dauden sektoreetara iristea izan da beti. Horrek adierazgarri, Pedagogia Sailak hamarkada bat baino gehiago darama ikasleak hainbat kolektiborekin –dibertsitate funtzionala dutenekin, gizartean eta kulturan egoera ahulean dauden kolektiboekin– harremanetan jartzeko proiektuak garatzen; hori guztia ikasgaien bitartez egiten dute –Musikari aplikatutako psikopedagogia II, Heziketaren soziologia– edo ikasketa-amaierako lanaren bitartez.  Horretaz gain, Lisarco dantza-konpainiarenSynergy ikuskizunean parte hartu dugu, Down sindromea duten dantzariekin, eta kontzertu didaktiko eta integratzaileei buruzko prestakuntzako mintegietan parte hartu dugu. Halaber, patologia jakin batzuk dituzten kolektiboekiko sentiberatasuna agertu izan du Musikenek; azken hamar urteotan kontzertuak eskaini izan ditu bularreko eta ginekologiako minbizia duten emakumeen elkartearentzat (Katxalin), baita Donostiako Onkologikorako ere. Gaur egun, bi proiektu nagusi garatzen ari gara: bata osasun-zentro horrekin, 2016. urteaz geroztik, eta bestea Invisible beauty, AiDo Project dantza garaikideko konpainiak, Dantzaguneak eta Afagik (Gipuzkoako Alzheimerdunen eta Bestelako dementziadunen Senitartekoen eta Lagunen Elkartea) elkarlanean garatzen dutena –Musikene 2017aren amaieran sartu zen–. Jarduera-ildoa berean, Musikene Vura Project GKEarekin elkarlanean ari da; GKEak musika-eskola bat du Ugandan.  Gainera, 2017/18 ikasturtean Musikenek kolektibo bati eman dio kontzertuetako batean ateratako dirua, dohaintzan. Lehenengoa 2018ko maiatzean izan zen; Musikeneko Orkestra Sinfonikoak eta Donostiako Orfeoiak parte hartu zuten, Víctor Pablo Pérez zuzendari zela, eta AECC Minbiziaren aurkako Elkartearentzat izan zen dirua.

ONKOLOGIKOA

2014. urtean Musikene, Pedagogiako sailaren gidaritzapean, musika-hezkuntzako programa bat egiteko lanean hasi zen, musikako ikasle eta irakasleak balioetan hezteko helburuarekin. Proiektua 2016an abiatu zen DSS2016 kultura-hiriburuaren laguntzarekin, eta bi lankidetza-ardatz hartu zituen aintzat. Musikenek musikoterapeuta, psikologo, pedagogo eta musikariz osatutako talde bat sortu zuen eta harekin jardun zuen, eta talde horri Onkologikoko osasun-langileak gaineratu zitzaizkion, zenbait tailerretan elkarlanean aritzeko. Proiektuaren barruan, halaber, Musikeneko bakarlari eta taldeek kontzertu laburrak eman zituzten Onkologikoan, Kapsula musikalak programaren barruan.

Invisible Beauty

Invisible Beauty proiektu sozial bat da, AiDo Project dantza garaikideko konpainiak garatua Alzheimerra duten pertsonentzat. AFAGI Alzheimerra edo beste dementzia dutenen senitarteko eta lagunen elkartearentzat sortu zen eta Dantzagunea zerbitzuarekin elkarlanean jarri zen martxan. Dantzan ikaskuntza- eta sorkuntza-prozesuak errazteko sustatzen du Gipuzkoako Foru Aldundiak Dantzagunea zerbitzua. 2017an Musikenek bat egin zuen ekimenarekin, bere instalazioak erabiltzeko erraztasunak emanez eta tailerretan zuzeneko musika eskainiz. Iker Arrue dantzari eta koreografoak zuzentzen du jarduera hau, dantza garaikidea tresna gisa erabiliz. Proiektu horri esker, ikasleek, balioetan oinarritutako hezkuntza jasotzeaz gain, gaitasun espezifiko batzuk ere garatzen dituzte, pertsona horiekin elkarlanean.